Veroorzaken vitamine B12-supplementen botbreuken en longkanker?
In 2019 bleek uit een studie dat er een "verband bestaat tussen hoge inname van vitamine B6 en B12 uit voedsel en supplementen en (het) risico op heupfracturen bij postmenopauzale vrouwen in de Harvard Nurses' Health Study."
Maar let op, het was enkel de gecombineerde hoge inname van vitamines B6 en B12.
We weten dat een behandeling met hoge doses vitamine B6 op zich het risico op heupfracturen zou kunnen verhogen.
Na ongeveer een decennium hadden de personen die hoge doses B6-supplementen innamen een 40% hoger risico op heupfracturen, maar dat werd niet vastgesteld bij de personen die B12 innamen.
Zo bleek ook uit de studie van Harvard: een hoge inname van vitamine B12 alleen werd niet geassocieerd met een verhoogd risico.
Sommige observatiestudies suggereren zelfs een gevoelig lager breukrisico bij hoge B12-gehaltes in het bloed.
Maar we hechten het grootste belang aan interventiestudies, waar mensen worden gerandomiseerd op B12 zodat we kunnen zien wat er gebeurt.
En wanneer je dat doet: geen verhoogd breukrisico bij de personen waaraan B12 werd gegeven.
Conclusie: op basis van gerandomiseerde gecontroleerde studies werden hoge doses vitamine B12 niet aantoonbaar geassocieerd met het risico op fracturen.
Ok, maar wat maken we hier dan van?
In 2017 toonde een studie aan dat mannen die vitamine B12-supplementen innamen een verhoogd risico op longkanker leken te hebben.
Nu vonden ze geen gelijkaardige associatie bij vrouwen en het ging vooral om rokende mannen.
Zou het kunnen dat B12 misschien ontspruitende tumoren voedt?
Het is toch moeilijk in te beelden dat een vitamine op zich kankerverwekkend zou zijn en dan vooral op een of andere manier enkel bij mannen maar niet bij vrouwen?
Het komt erop neer dat een herhaling van deze bevindingen met bijkomende studies nodig is.
En wat blijkt wanneer je alle observatiestudies samenneemt?
Er was geen aanzienlijk correlatie tussen B12-gehaltes in het bloed en longkanker, of je nu rookte of niet.
Uit de meeste studies blijkt zelfs een trend naar een beschermend effect van hogere B12-gehaltes.
Maar dan ontdekte men in 2018 bij een nieuwe studie een verband tussen algemeen risico op longkanker en hogere circulerende B12-gehaltes, waarin roken wederom een belangrijke rol speelde.
Dit was wel ook een observatiestudie.
Er werd gewoon geobserveerd dat personen met hogere B12-gehaltes hogere kankergehaltes hadden.
En wie mijn werk volgt, weet hoe het vork in de steel zit:
Er zijn twee mogelijke problemen die voortkomen uit observatiestudies die het toekennen van oorzaak en gevolg verhinderen: verstorende factoren, ook bekend als "verscholen variabelen," en omgekeerde causaliteit.
Wat in dit geval misschien zo'n verscholen variabele is: een derde factor geassocieerd met zowel hogere B12-gehaltes als kanker, die misschien wel de echte oorzaak is?
Wel, bij wie circuleren er hogere B12-gehaltes in het bloed?
Personen die veel vlees en zuivel eten, dat zijn zelfs wellicht de voornaamste factoren die ertoe bijdragen.
En wie meer vlees eet, lijkt meer kans op longkanker te hebben: ongeveer 35% meer risico voor elke ongeveer dagelijkse hamburger en een 20% hoger risico voor pakweg elk ontbijtworstje.
Dus het is weinig verbazend dat iemand met hogere B12-gehaltes in het bloed meer longkanker zou kunnen hebben.
De B12 zou gewoon een indicator kunnen zijn voor iemands vleesinname.
En als je het je nog herinnert: omgekeerde causaliteit is wanneer het niet X is dat leidt tot Y, maar Y in plaats daarvan leidt tot X.
Dus leiden hoge B12-gehaltes in het bloed misschien niet tot kanker, maar leidt kanker tot hoge bloedgehaltes?
En inderdaad, bijna driekwart van de kankerpatiënten vertoont verhoogde B12-gehaltes.
Dus zijn verhoogde B12-gehaltes misschien gewoonweg een indicator voor kanker.
Allerlei factoren, naast extra B12-inname, kunnen je B12-gehalte doen stijgen: leverproblemen, nierproblemen, beenmergproblemen en ... kanker.
Dus hogere B12-gehaltes indiceren misschien gewoon een broedende, maar nog niet vastgestelde, kanker.
Ja, maar wat dan met observatiestudies die specifiek supplementen linken aan longkanker?
Ook dat zou omgekeerde causaliteit kunnen zijn, waar risico lopen op kanker —anders gezegd: roken— je meer geneigd maakt vitaminen in te nemen om je risico te doen afnemen.
Het komt erop neer dat eender welk gedrag dat gerelateerd is aan roken indirect zou kunnen worden gekoppeld aan longkanker, maar het roken zelf, uiteraard, dat is het échte longkankerrisico.
Dus we blijven achter met dit het-kip-of-het-ei causaliteitsdilemma, en daarom zijn idealiter gerandomiseerde gecontroleerde studies nodig om te zien of er een oorzaak-en-gevolg relatie is.
Dit drong zich zelfs nog meer op toen genetisch bewijs suggereerde dat wie aangeboren hogere en levenslange gehaltes had meer risico zou lopen.
Gelukkig beschikken we effectief over zulk materiaal: meer dan tien gerandomiseerde gecontroleerde studies waarbij duizenden mensen werden ingedeeld om tot 2.000 microgram B12 in te nemen dag in dag uit gedurende jaren en ... vitamine B12-supplementatie heeft geen enkel effect op kanker krijgen, sterven aan kanker of sterven in het algemeen, en dat omvat ook specifiek longkanker.
Per slot van rekening zouden vitamine B12-supplementen het risico op de gevaarlijkste vorm van huidkanker zelfs kunnen verlagen.