Hoe onze darmbacteriën eieren gebruiken om kanker te versnellen
We zijn niet alleen wandelende afstammelingen van de Homo sapiens, we lopen ook rond met miljarden aan symbiotische commensale micro-organismen in onze darmen en op elk ander oppervlak van ons lichaam.
Het aantal bacteriële cellen in onze darmen is groter dan het aantal menselijke cellen in ons hele lichaam.
In feite is slechts 10% van het DNA in ons lichaam menselijk.
De rest zit in ons microbioom, de microben die we delen met die wandelende gemeenschap, oftewel ons lichaam.
Wat voeren ze uit?
Onze darm-microbiota, of microbioom van darmbacteriën, fungeren als een filter voor onze grootste blootstelling aan het milieu: wat we eten.
Technisch gezien is eten een vreemd voorwerp dat we elke dag met ponden tegelijk in ons lichaam opnemen.
En de microbiële gemeenschap in ieder van ons bepaalt voor een groot deel hoe we die maaltijden ervaren.
Ons metabolisme en de opname van voedsel worden dus bepaald door dit filter van bacteriën.
Maar als we veel vlees, gevogelte, vis, melk, kaas en eieren eten, bevorderen we de groei van bacteriën die choline en carnitine omzetten uit dat voedsel in TMA, trimethylamine, dat kan oxideren in TMAO en onze slagaders ernstig beschadigt waardoor we een groter risico lopen op een hartaanval, beroerte en overlijden.
We zijn bekend met deze zorgwekkende omzetting van choline in trimethylamine sinds meer dan 40 jaar.
Maar dat was lang voordat we wisten van het verband met hart- en vaatziekten.
Waarover waren ze toen bezorgd?
Welnu, deze methylamines kunnen nitrosamines vormen, die bekend staan om hun carcinogene activiteit, ofwel kankerverwekkend zijn.
Dus waar in onze voeding is choline te vinden?
Voornamelijk in vlees, eieren, zuivel en bewerkte granen.
Het verband tussen vlees en kanker verbaast waarschijnlijk niemand meer.
In feite, alleen al vanwege industriële vervuilende stoffen, zoals pcb's, zouden kinderen wellicht niet meer dan vijf porties per maand moeten eten van vlees als rundvlees, varkensvlees of kip in totaal.
Maar hoe zit het met kanker en eieren?
Al in de jaren '70 waren er studies die wezen op een verband tussen eieren en darmkanker, maar dat was slechts gebaseerd op zogenaamde ecologische data, waaruit bleek dat in landen waar meer eieren gegeten werden meer kanker zou voorkomen, maar dat kon aan zoveel dingen liggen.
Dat moest onderzocht worden.
Daar werd mee begonnen in de jaren '80, en tot in de jaren '90 werden er vijftien onderzoeken gepubliceerd, waarbij 10 een direct verband aanwezen tussen het eten van eieren en darmkanker, en vijf geen verband aantoonden.
Tot 2014 werden er nog tientallen studies gepubliceerd waarin werd bevestigd dat eieren inderdaad een rol spelen bij het ontstaan van darmkanker, hoewel er geen verband werd ontdekt tussen het eten van eieren en de ontwikkeling van premaligne poliepen, wat erop wijst dat eieren eerder een rol spelen bij de promotie-fase van kankergroei, het versnellen van de kankergroei, dan bij het ontstaan van kanker.
En daarmee zijn we aangeland in 2015.
Misschien is het de TMAO die wordt aangemaakt door choline in vlees en eieren waardoor de groei van kanker wordt bevorderd.
En inderdaad, in de Women's Health Initiative studie, hadden vrouwen met het hoogste gehalte TMAO in hun bloed ongeveer 3 keer zoveel kans op darmkanker, wat erop wijst dat het TMAO-gehalte mogelijk kan helpen om te voorspellen of er sprake is van een verhoogd risico op darmkanker.
Hoewel er meer bewijs schijnt te zijn voor een verhoogd risico op borstkanker door het eten van eieren dan voor het risico op prostaatkanker, werd in de enige andere studie over TMAO en kanker gekeken naar prostaatkanker, en daaruit bleek inderdaad een hoger risico.
Voeding is lang beschouwd als een belangrijke factor voor gezondheid.
Met de revolutie inzake microbioom van het afgelopen decennium echter, beginnen we te begrijpen hoe voeding van invloed kan zijn op een uitwisseling tussen ons en de anderen binnenin ons, en het hele verhaal rond TMAO levert sterk bewijs op voor de interactie tussen darmbacteriën en ziekten.
Aangezien choline en carnitine de voornaamste bronnen zijn voor de aanmaak van TMAO, zou de meest logische strategie voor interventie kunnen zijn om minder vlees, zuivel en eieren te eten.
Als we lang genoeg plantaardig eten, kunnen we de microbiële gemeenschap in onze darmen daadwerkelijk veranderen, en wel zodanig dat ze geen TMAO aanmaken, zelfs als we dat zouden proberen.
De theorie dat je bent wat je eet wordt eindelijk ondersteund door wetenschappelijk bewijs.
Maar misschien hoeven we straks niet meer gezond te eten.
Binnenkort kunnen we misschienn ons microbioom een pilletje geven om op die manier een gezond hart- en vaatstelsel te bevorderen.