Wereldwijd zijn beroertes zijn een zeer grote oorzaak van dood en invaliditeit, de meest voorkomende oorzaak van toevallen bij ouderen, en de op één na belangrijkste oorzaak van dementie en een vaak voorkomende oorzaak van zware depressie.
In het kort, is beroerte een belastende, maar te voorkomen hersenaandoening.
Volgens de Wereldwijde Ziektelast Studie, het grootste onderzoek naar risicofactoren voor humane ziekten in de geschiedenis - gefinancierd door de Gates stichting - is meer dan 90% van de beroertelast toe te schrijven aan veranderbare risicofactoren, hoewel sommige makkelijker aan te passen zijn dan andere.
Ongeveer 10% bijvoorbeeld van gezonde levensjaren verloren gegaan door beroerte, kunnen te wijten zijn aan omringende luchtvervuiling.
Dus ja, ik bedoel technisch is dat een veranderlijke risicofactor.
Je kunt gewoon de stad uit verhuizen naar een plek met schonere lucht, maar misschien makkelijker om gewoon te stoppen met roken, wat goed is voor 18% van beroerte-overlijdens en -invaliditeit, ongeveer evenveel als natriumrijke diëten.
Diëten met veel zout zijn zo slecht als roken als het gaat om een beroerte, maar niet zo erg als onvoldoende consumptie van groente en fruit.
Ja, er zijn ook andere dingen zoals een zittende levensstijl, wat niet zo erg is als niet genoeg volle granen eten, maar van de 89% van overlijden en invaliditeit door beroerte toe te schrijven aan veranderbare risicofactoren lijkt de helft volledig verschuldigd aan gewoon niet genoeg fruit en groente te eten.
Consumptie van groenten en fruit gaat gepaard met een lager risico van een dozijn verschillende ziekten, en beroerte staat ongeveer bovenaan.
Er lijkt een lineaire dosis-responsrelatie te zijn, een rechtlijnige relatie tussen meer groenten en fruit en lager beroerte-risico, wat suggereert dat het risico op een beroerte afneemt met 32% voor elke toename van 200 gram fruit - dat is ongeveer één appel per dag - en 11% lager risico voor elke equivalente hoeveelheid groenten.
Bijzonder krachtig: citrusvruchten, appels en peren, en donkergroene bladgroenten, waarvan je er eentje kunt drinken: de groene bladeren van groene thee.
Elke dag drie kopjes groene thee gaat gepaard met 18% lager beroerte-risico.
Maar associatie betekent niet noodzakelijk oorzakelijk verband. Zijn er ooit groentes getest in gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken?
Ja. Knoflook is zo krachtig dat je knoflookpoeder in een capsule of tablet kunt stoppen, om het met een suikerpil te vergelijken.
En knoflook versloeg placebo voor de preventie van CIMT-progressie, wat betekent dat de belangrijkste slagaderwanden tot de nek verdikken tot aan de hersenen, een belangrijke voorspeller van het risico op een beroerte—de placebogroep bleef verslechteren, maar niet de knoflookgroep die slechts een kwart theelepel knoflookpoeder per dag had ingenomen.
Dat kost ongeveer een cent per dag en maakt je eten sowieso gewoon lekkerder.
Oké, maar is er ooit een interventieproef geweest waarin echt mensen werden gevolgd om te bewijzen dat bepaald voedsel het aantal beroertes verminderde?
Ja, noot-a-bene. De PREDIMED-studie toonde aan dat een handje noten per dag, wat ik aanbeveel in mijn dagelijkse dozijn, het risico op een beroerte bijna halveert.
Maar wacht, PREDIMED? Wacht eens even, was dat niet de studie die was ingetrokken?
De PREDIMED-studie is een van de meest invloedrijke gerandomiseerde studies ooit, maar in 2018 ingetrokken om het later opnieuw te publiceren, na het maken van de nodige correcties vanwege foutjes in hun randomisatieprocedures.
Het originele onderzoeksverslag is ingetrokken, maar in hun her-analyse vonden ze dezelfde resultaten. Dezelfde daling van 46% van beroerte-risico in de "notengroep", waardoor 10-jaars-risico op beroerte dealt van ongeveer 6% tot 3%.
Het goede nieuws is dat het risico op een beroerte aanzienlijk kan worden verminderd door een actieve levensstijl, stoppen met roken en gezonde voeding.
Het enige wat we nu moeten doen, is mensen informeren en overtuigen van de te verwachten voordelen van een gezonde levensstijl en voeding.