psoriasis

Natrium en Auto-Immuunziekte: Zout in de Wond Wrijven?

Miljoenen mensen lijden aan door inspanning veroorzaakte astma-aanvallen. Binnen 5 minuten nadat ze zijn begonnen met lichamelijke inspanning, kunnen mensen kortademig worden, gaan hoesten, krijgen piepende ademhaling, in die mate dat de longfunctie aanzienlijk daalt.

Maar bij mensen die veel zout eten, is de aanval nog erger; terwijl er bij mensen die zoutarm eten vrijwel geen significante daling in functie is. Om een verklaring daarvoor te vinden, lieten onderzoekers alle deelnemers sputum uit de longen ophoesten, en de mensen die veel zout aten bleken drie keer zoveel ontstekingscellen te hebben en een tot twee keer zo hoge concentratie aan ontstekingsmediatoren. Maar waarom? Wat heeft het eten van zout te maken met ontsteking?

Dat wisten we niet ...

maar nu wel!

Van het "westerse dieet" met veel verzadigd vet en zout wordt al langer vermoed dat het een mogelijke oorzaak is voor het steeds groter wordende aantal auto-immuunziekten in de ontwikkelde landen.

De snelle stijging van het aantal auto-immuunziekten wordt mogelijk veroorzaakt door een over-activering van immuuncellen die helper-17-cellen worden genoemd. Van multiple sclerose, psoriasis, diabetes type 1, het syndroom van Sjögren, astma en reumatoïde artritis is allemaal aangetoond dat deze Th17-cellen hier een rol bij spelen, en een van de aanleidingen voor de activering van die Th17-cellen zou een verhoogd zoutgehalte in ons bloed kunnen zijn.

Het natriumgehalte van bewerkt voedsel en 'fast food' kan meer dan honderd keer zo hoog zijn in vergelijking met net zulke zelfgemaakte maaltijden. Natriumchloride, zout, lijkt auto-immuunziekten aan te wakkeren doordat het deze ziekteverwekkende Th17-cellen in gang zet.

Het blijkt dat er een zoutgevoelig enzym is waardoor de vorming van deze Th17-cellen op gang wordt gebracht. Door het eten van veel zout kan schade aan organen ontstaan, wat ook een ander type ontstekings- bevorderende immuuncellen kan activeren. Door eten met veel zout kunnen de nieren overwerkt raken, waardoor ze niet genoeg zuurstof krijgen, wat leidt tot ontstekingen.

Hoe meer zout ze de mensen gaven, des te meer werden de ontstekings- bevorderende monocytencellen geactiveerd, die in verband worden gebracht met zuurstoftekort in de nieren door teveel zout, maar deze studie duurde slechts twee weken. Hoe zit het met de lange termijn?

Een van de problemen bij experimenten met natrium is dat het moeilijk is om ervoor te zorgen dat los rondlopende mensen een specifieke hoeveelheid zout binnenkrijgen. Je kunt zoiets doen als wat een metabole zaalstudie wordt genoemd, waar je mensen in feite opsluit op een ziekenzaal voor een paar dagen en dan bepaalt wat ze te eten krijgen, maar dat kan je niet doen voor langere tijd, tenzij...

je mensen kunt opsluiten in een ruimtecapsule. Mars520 was een simulatie van een ruimtevlucht gedurende 520 dagen om te bekijken hoe het mensen zou vergaan op weg naar Mars en terug. Wat ze vonden was dat bij degenen die veel zout aten een duidelijk hoger aantal monocyten te zien was, dat is een type immuuncel dat vaak verhoogd is als er sprake is van chronische ontstekingen en auto-immuunziekten.

Hiermee kan worden aangetoond wat een van de gevolgen is van een te hoge zoutconsumptie in ons dagelijks leven, aangezien die zogenaamde hoge zoutconsumptie eigenlijk wel eens gewoon de gemiddelde zoutconsumptie zou kunnen zijn.

Bovendien was er een toename van het aantal ontstekingsbevorderende mediatoren en een afname van het aantal ontstekingsremmende mediatoren, wat doet denken dat veel zout eten mogelijk kan leiden tot een overmatige immuunrespons, waarbij het immuunevenwicht wordt verstoord, waardoor uiteindelijk problemen ontstaan bij het wegwerken van ontsteking of zelfs een verhoogd risico op auto-immuunziekten.

Wat als je al een auto-immuunziekte hebt? Natriumconsumptie is gelinkt aan een verhoogde ziekte-activiteit bij multiple sclerose. Als je MS-patiënten een paar jaar volgt, hebben degenen die meer zout eten een 3 tot 4 keer zo hoge kans op opflakkering van de ziekte; 3 keer meer kans op het ontwikkelen van nieuwe MS-lesies in hun hersenen, en gemiddeld 8 hersenlesies meer, 14 in hun hersenen, vergeleken met 6 in de groep die weinig zout at.

Dus de volgende stap is om te proberen patiënten te behandelen door de zoutconsumptie te verlagen en te bekijken of het beter met ze gaat. Maar aangezien minder zout eten sowieso gezond is, zie ik niet in waarom iemand daarmee zou moeten wachten.